Glaucoma là một bệnh lý mạn tính của mắt, đặc trưng bởi tổn thương tiến triển của dây thần kinh thị giác – nguyên nhân chính là tăng áp lực nội nhãn kéo dài. Hậu quả của bệnh là giảm thị lực từ từ, không hồi phục, và có thể dẫn đến mù lòa nếu không được phát hiện, điều trị kịp thời.
CƠ CHẾ BỆNH SINH
Trong cấu trúc của mắt, thủy dịch đóng vai trò vô cùng quan trọng. Đây là một loại chất lỏng trong suốt, được tạo ra liên tục bên trong nhãn cầu, có chức năng nuôi dưỡng các cấu trúc bên trong mắt và giúp duy trì hình dạng của nhãn cầu.
Trong điều kiện bình thường, thủy dịch được tạo ra và thoát ra ngoài một cách cân bằng, giúp duy trì áp lực nội nhãn ở mức ổn định. Tuy nhiên, khi có bất thường xảy ra làm cản trở hoặc tắc nghẽn đường thoát của thủy dịch, hậu quả là:
- Thủy dịch không thoát được bình thường.
- Áp lực trong nhãn cầu tăng cao.
- Dây thần kinh thị giác bị chèn ép kéo dài.
- Các tế bào thần kinh thị giác bị tổn thương không hồi phục.
Đây chính là cơ chế cốt lõi gây nên bệnh Glaucoma, dẫn đến những tổn thương vĩnh viễn cho thị lực của người bệnh.
PHÂN LOẠI GLAUCOMA
- Glaucoma góc mở nguyên phát: Thường gặp nhất, diễn tiến âm thầm, không đau, không đỏ mắt.
- Glaucoma góc đóng cấp: Xảy ra đột ngột, đau nhức mắt dữ dội, mắt đỏ, buồn nôn, nhìn mờ nhanh. Là tình trạng cấp cứu nhãn khoa, cần điều trị ngay.
- Glaucoma bẩm sinh: xuất hiện ở trẻ em do dị tật bẩm sinh ở góc tiền phòng. Biểu hiện: chảy nước mắt nhiều, sợ sáng, giác mạc to.
- Glaucoma thứ phát: do các bệnh lý khác gây nên như viêm màng bồ đào, chấn thương, u mắt, hoặc do dùng thuốc corticoid kéo dài.
TRIỆU CHỨNG LÂM SÀNG
- Nhìn mờ dần, đặc biệt là vùng ngoại vi.
- Mắt đỏ, đau nhức, cảm giác căng tức.
- Nhìn thấy quần sáng quanh đèn.
- Đau đầu, buồn nôn (trong cơn cấp).
- Giảm thị lực trung tâm ở giai đoạn muộn.
Bệnh thường không có triệu chứng sớm rõ rệt, nên dễ bị bỏ qua.
CHẨN ĐOÁN
Bác sĩ nhãn khoa sẽ thực hiện:
- Đo nhãn áp.
- Soi đáy mắt để đánh giá dây thần kinh thị giác.
- Đo thị trường để kiểm tra vùng nhìn.
- Chụp OCT đánh giá cấu trúc thần kinh thị giác.
ĐIỀU TRỊ
Hiện chưa có phương pháp chữa khỏi hoàn toàn, nhưng có thể kiểm soát và làm chậm tiến triển của bệnh:
- Thuốc nhỏ mắt: giảm tiết hoặc tăng thoát thủy dịch.
- Laser: mở rộng góc thoát thủy dịch.
- Phẫu thuật: tạo đường thoát mới cho thủy dịch khi thuốc không hiệu quả.
- Theo dõi định kỳ suốt đời.
PHÒNG NGỪA VÀ THEO DÕI
- Khám mắt định kỳ: ít nhất mỗi 6–12 tháng (đặc biệt người >40 tuổi).
- Kiểm soát bệnh nền như tiểu đường, cao huyết áp.
- Không tự ý dùng thuốc nhỏ mắt chứa corticoid.
- Ăn uống, nghỉ ngơi điều độ, tránh stress kéo dài.
GLAUCOMA LÀ “KẺ CẮP THỊ GIÁC THẦM LẶNG”
Một khi dây thần kinh thị giác bị tổn thương, thị lực sẽ mất đi vĩnh viễn. Chính vì vậy, khi có các dấu hiệu nghi ngờ bệnh về mắt hoặc các triệu chứng bất thường, người dân cần đến ngay Bệnh viện Đa khoa Thủ Đức để được các bác sĩ chuyên khoa thăm khám và tư vấn kịp thời.
Đặc biệt, Bệnh viện Đa khoa Thủ Đức tiếp nhận tất cả các thẻ BHYT trên toàn quốc. Người dân khi đến khám và điều trị tại đây sẽ được hưởng đầy đủ quyền lợi BHYT với mức hưởng cao nhất theo đối tượng. Đặc biệt, bệnh nhân không bị giới hạn bởi nơi đăng ký khám chữa bệnh ban đầu và không cần phiếu chuyển cơ sở khám chữa bệnh. Chính sách này giúp người bệnh dễ dàng tiếp cận dịch vụ y tế chất lượng cao, đồng thời tiết kiệm đáng kể chi phí điều trị, góp phần đảm bảo quyền lợi và sức khỏe cho cộng đồng.