Bệnh Kawasaki là tình trạng viêm mạch máu hệ thống cấp tính, thường gặp ở trẻ dưới 5 tuổi và được xem là nguyên nhân hàng đầu gây bệnh tim mắc phải ở trẻ nhỏ. Biến chứng quan trọng của bệnh là tình trạng viêm các mạch máu có kích thước từ nhỏ đến trung bình trong toàn cơ thể, đặc biệt ảnh hưởng đến hệ thống động mạch vành cung cấp máu cho cơ tim.
Vừa qua, Bệnh viện Đa khoa Thủ Đức tiếp nhận một bệnh nhi nam tên LMH ngụ phường Tam Bình, TP.HCM nhập viện ngày 27/8 với tiền sử sốt cao liên tục 5 ngày kèm ho nhẹ. Trước đó, bệnh nhi đi khám phòng khám tư, chẩn đoán viêm họng – nhiễm siêu vi, nhưng tình trạng sốt tăng lên và phát ban da nên đến khám tại bệnh viện. Tại phòng khám Nhi – Bệnh viện Đa khoa Thủ Đức, ngoài sốt bé còn kèm biểu hiện môi đỏ, mắt đỏ, nghi ngờ trẻ mắc bệnh Kawasaki, bác sĩ cho nhập viện để làm các xét nghiệm chuyên sâu. Xét nghiệm cho thấy bạch cầu/bạch cầu trung tính 15/10 K/uL, tiểu cầu 393, hemoglobin 10.4, CRP 78 mg/L và men gan tăng tại thời điểm nhập viện. Đến ngày 28/8, chỉ số CRP tăng lên 123mg/L và tốc độ lắng máu tăng cao, đồng thời các biểu hiện da niêm rõ hơn, bé được chẩn đoán xác định Kawasaki thể điển hình và điều trị.
BS.CKI. Phạm Thị Mỹ Anh – Khoa Nhi giải thích: “Để chẩn đoán bệnh Kawasaki thể điển hình, cần có biểu hiện sốt kéo dài trên 5 ngày kèm ít nhất 4 trong 5 triệu chứng sau: Viêm kết mạc không xuất tiết hai bên; thay đổi niêm mạc miệng như môi khô, lưỡi dâu, xung huyết hầu họng; hồng ban da dạng mảng; phù nề và bong da ở tay chân; hạch cổ trên 1,5cm.”
Khó khăn trong chẩn đoán là bệnh không có triệu chứng đặc hiệu và không có xét nghiệm đặc hiệu nào để chẩn đoán Kawasaki. Khi nghi ngờ, bác sĩ sẽ tiến hành các xét nghiệm đánh giá chỉ số viêm, chức năng gan và đặc biệt quan trọng là kiểm tra hình ảnh học để phát hiện tổn thương mạch vành.
Về phương diện điều trị, khi đã chẩn đoán được bệnh, bệnh nhân cần được điều trị càng sớm càng tốt bằng gamma globulin (IVIG) đường tĩnh mạch và aspirin liều cao trong giai đoạn cấp. Trường hợp có tổn thương mạch vành nhiều, trẻ cần được khám chuyên sâu với chuyên gia tim mạch sau giai đoạn cấp để theo dõi, điều trị với thuốc kháng đông và chống kết tập tiểu cầu kéo dài, đồng thời quản lý các hoạt động thể lực.
Nếu không được phát hiện sớm và điều trị kịp thời, khoảng một phần tư số trường hợp sẽ diễn tiến tới phình giãn động mạch vành gây đột tử, nhồi máu cơ tim hoặc hẹp tắc và suy vành mạn tính về sau. Điều trị muộn với IVIG, hiệu quả điều trị sẽ giảm đi rất nhiều. Tuy nhiên, dù có điều trị đúng, vẫn có một tỉ lệ nhỏ trẻ có thể có biến chứng giãn vành hoặc tái phát bệnh. Do đó, việc tái khám định kỳ để theo dõi các chỉ số viêm và tình trạng mạch vành là vô cùng quan trọng.
Trong ca lâm sàng này, sau khi được điều trị bằng IVIG và hết sốt, bệnh nhi được xuất viện vào ngày 01/09 với chỉ định tái khám định kỳ và theo dõi siêu âm tim để theo dõi tổn thương mạch vành.